Βασίλειος ο Μέγας

Βασίλειος ο Μέγας
(Καισάρεια 330; – 379). Πατέρας, οικουμενικός διδάσκαλος και άγιος της Εκκλησίας. Γόνος ευγενούς οικογένειας, γνωστής για την ευσέβεια και την προσφορά της στην εκκλησία πολλών θεολόγων και εκκλησιαστικών ανδρών, έγινε επίσκοπος Καισαρείας και διακρίθηκε για την κλασική και θεολογική του μόρφωση, τον άγιο βίο και τους αγώνες του εναντίον των αιρετικών. Δέχτηκε την κλασική παιδεία στην Κωνσταντινούπολη και στην Αθήνα (φιλολογία, ρητορική και φιλοσοφία) και διετέλεσε στη συνέχεια ρητοροδιδάσκαλος στην Καισάρεια. Κατηχούμενος κατά την περίοδο των σπουδών του στην Αθήνα, διακρινόμενος για την αυστηρότητα του ήθους και τις ασκητικές του τάσεις, βαπτίστηκε μετά την επιστροφή του στην Καισάρεια. Ως διάκονος έζησε σχεδόν στην έρημο, όπου μελέτησε θεολογία και επιδόθηκε στην οργάνωση του μοναχικού βίου· ως πρεσβύτερος εργάστηκε στην Καισάρεια εναντίον του αρειανισμού. Επίσκοπος Καισαρείας από το 370, αντιτάχθηκε απόλυτα στις προσπάθειες του αρειανού αυτοκράτορα Βαλέντιου (ή Ουάλη) να επιβάλει την εκκλησιαστική πολιτική του, αποκάλυψε και πολέμησε τον απολλιναρισμό, που τότε μόλις εκδηλωνόταν, όχι μόνο με απολογητική και αντιρρητική δράση αλλά και με διπλωματική δραστηριότητα προς τον πάπα Δάμασο· πέτυχε έτσι να ενώσει πολλούς επισκόπους σε κοινή στάση έναντι των αιρέσεων και για την υποστήριξη της διδασκαλίας της Α’ Οικουμενικής Συνόδου της Νικαίας. Στην προσπάθειά του αυτή αφιέρωσε το μεγαλύτερο μέρος του συγγραφικού του έργου και κυρίως τα δογματικά του έργα. Μοναχός ο ίδιος, φρόντισε για την ορθή τοποθέτηση του μοναχικού βίου υποτάσσοντάς τον στην εκκλησία· μετέφερε δηλαδή τους μοναχούς στις πόλεις, τους έθεσε υπό τον έλεγχο των επισκόπων και τους ανέθεσε φιλανθρωπικά έργα. Γνωστή είναι η Βασιλειάς, πόλη κοντά στην Καισάρεια, συγκρότημα φιλανθρωπικών ιδρυμάτων με αποκλειστικό προσωπικό μοναχούς, στην οποία ο Β. διέθεσε την πατρική και τη μητρική περιουσία του. Στα ασκητικά συγγράμματά του περιλαμβάνονται και οι ΌροιΚανόνες, που αποτέλεσαν έκτοτε τη βάση του ορθόδοξου μοναχισμού. Η κλασική του μόρφωση του επέτρεψε να διδάξει σωστά, στην Πραγματεία προς τουςΝέους, το πρόβλημα της θέσης των θύραθεν σπουδών στο χριστιανικό σχολείο και να επηρεάσει έτσι πολύ τη θέση της Εκκλησίας έναντι της κλασικής παιδείας τότε αλλά και κατά την Αναγέννηση. Η βαθύτατη γνώση της κλασικής παιδείας και η ορθή τοποθέτηση του Β. απέναντί της φαίνονται και στις Ομιλίες εις την Εξαήμερον, ενώ το αποστολικό του πνεύμα και ο πλούσιος ανθρωπιστικός και κοινωνικός κόσμος του αποκαλύπτονται μέσω των 350 περίπου επιστολών του. Στο συνολικό έργο του οφείλεται η ανακήρυξή του σε οικουμενικό διδάσκαλο της εκκλησίας και έναν από τους Τρεις Ιεράρχες. Ο άγιος Βασίλειος και ο άγιος Γρηγόριος, σε τοιχογραφία στη μονή Καισαριανής (φωτ. Hannibal).

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Look at other dictionaries:

  • βασίλειος — I Όνομα δύο Βυζαντινών αυτοκρατόρων. 1. Β. Α’ ο Μακεδών (813; 886). Βυζαντινός αυτοκράτορας (867 886) που εγκαινίασε τη μακεδονική δυναστεία. Ο Β., άσημης καταγωγής και αμόρφωτος, που η σωματική του ρώμη και η εξαιρετική ιππευτική του ικανότητα… …   Dictionary of Greek

  • ВАСИЛИЙ ВЕЛИКИЙ — [греч. Βασίλειος ὁ Μέγας] (329/30, г. Кесария Каппадокийская (совр. Кайсери, Турция) или г. Неокесария Понтийская (совр. Никсар, Турция) 1.01.379, г. Кесария Каппадокийская), свт. (пам. 1 янв., 30 янв. в Соборе 3 вселенских учителей и святителей; …   Православная энциклопедия

  • Βυζαντινή αυτοκρατορία — I Β.α., ή αλλιώς Μεταγενέστερο Ρωμαϊκό ή Ανατολικό Ρωμαϊκό Κράτος, αποκαλείται συμβατικά το ανατολικό τμήμα της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Πρωτεύουσα του τμήματος αυτού, που μετά την κατάλυση του Δυτικού Ρωμαϊκού κράτους συνέχισε περίπου για έντεκα… …   Dictionary of Greek

  • Ελλάδα - Γραμματεία και Λογοτεχνία — ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΙΑ H λέξη ιστορία συνδέεται ετυμολογικά με τη ρίζα Fιδ , η οποία σημαίνει «βλέπω», και υπό αυτή την έννοια ιστορία είναι η αφήγηση που προκύπτει από έρευνα βασισμένη στην προσωπική παρατήρηση. Τα κείμενα των αρχαίων… …   Dictionary of Greek

  • Πατέρες της Εκκλησίας — Τίτλος που αποδίδεται από τον 4o αι. σε ομάδα χριστιανών συγγραφέων των οποίων η διδασκαλία θεωρείται ότι ανταποκρίνεται στην ορθή παράδοση και στις δογματικές αρχές που πρεσβεύει η Εκκλησία. Οι αναγκαίες προϋποθέσεις για να περιληφθούν στην… …   Dictionary of Greek

  • Basil of Caesarea — Infobox Saint name=Saint Basil the Great birth date=ca. 330 death date=January 1, 379 [The exact date of Basil s death is debated by historians. See Rousseau (1994), pp. 360–363, Appendix III: The Date of Basil s Death and of the Hexaemeron for… …   Wikipedia

  • ιεράρχης — ὁ (ΑΜ ἱεράρχης, Α βοιωτ. τ. ἱεράρχας) ο επίσκοπος, ο μητροπολίτης ή ο πατριάρχης (νεοελλ. μσν.) φρ. «οἱ Τρεῑς Ἱεράρχαι» οι τρεις επιφανείς πατέρες τής Εκκλησίας και θεολόγοι τού Δ αιώνα, Βασίλειος ο Μέγας, Γρηγόριος ο Θεολόγος και Ιωάννης ο… …   Dictionary of Greek

  • Αμφιλόχιος — I (4ος αι. μ.Χ.). Επίσκοπος Ικονίου, εκκλησιαστικός πατέρας και συγγραφέας. Μετά τις σπουδές του στην περίφημη σχολή του σοφιστή Λιβάνιου, άσκησε τη δικηγορία για μερικά χρόνια στην Κωνσταντινούπολη. Αργότερα, επειδή απογοητεύτηκε από τα εγκόσμια …   Dictionary of Greek

  • Ιμέριος — I (315 – 385 μ.Χ.). Ρήτορας και σοφιστής από την Προύσα. Έζησε τον περισσότερο καιρό στην Αθήνα, όπου ίδρυσε περίφημη σχολή ρητορικής, στην οποία φοίτησαν μεταξύ άλλων ο Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός και o Βασίλειος o Μέγας. Από τους λόγους του σώθηκαν …   Dictionary of Greek

  • Καππαδοκία — Ιστορική γεωγραφική περιοχή της κεντρικής Μικράς Ασίας. Βρίσκεται σε ένα υψίπεδο με μέσο υψόμετρο 1.300 μ. Η περιοχή περικλείεται στα Β από τον Πόντο, με φυσικό σύνορο τον ποταμό Άλυ (τουρκικά Κιζίλ ιρμάκ), στα Ν από την Κιλικία, στα Α από τον… …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”